144 Madde İle Adab-ı Muaşeret (Görgü Kuralları)

HUSUSİ ODALARA GİRİŞ ÇIKIŞ ADABI

1- Müsait bir zaman seçmek
2- Üç defa kapıya vurmak
3- Maruzatını en kısa yoldan düzgün ifadelerle yapmak
4- Edepli bir şekilde girip çıkmak
5- Oturacaksa münasip bir yere ya da işaret edilen yere oturmak
6- Boş koltuk varken yere oturmamak

HAVLU TUTMA VE VERME ADABI

1- Havluyu verirken iki elinin iki parmağı ile (başparmak  ve şehâdet
parmağı) havlunun iki ucundan düzgün ve gergin bir şekilde tutmak
2- Havluyu alırken yine aynı parmaklarla almak
3- Havluyu eline ve elbisesine sürmemek
4- Münasip bir yerde durmak
5- Kadife havlu kullanmamak, pamuklu, suyu iyi emen cinsten olmasına
dikkat etmek
6- Tercihen beyaz renkli havlu kullanmak

KABRİ ŞERİF’İ ZİYARET ADABI

1- Kıble tarafından gelmek
2- Araba ile fazla yaklaşmamak
3- Hediyelere başkasını ortak etmemek (huzurdakinde)
4- Fazla kalmamak

BÜYÜKLERİ ZİYARET ADABI

1- Bizzat ya da bilvasıta ziyaret için izin istemek, münasip olmayan
saatlerde görüşme talebinde bulunmamak
2- Verilen vakte riayet etmek
3- Konuşmada teferruata dalmamak
4- Her halükarda edebe riayet etmek
5- Büyüklerin sözlerini kesmemek
6- Lüzumsuz beyanda bulunmamak, cevapları suale mutabık vermek
7- Konuşma sırasında sesini yükseltmemek

UMUMİ VASITALARDA SEYAHAT ADABI

1- Biniş ve inişte kurallara riayet etmek
2- Seyahat esnasında kimseyi tedirgin etmemek
3- Yaşlılara, hastalara, hanımlara yer vermek
4- Boşalan koltuklara oturmakta acele etmemek
5- Her vasıtanın ücretini önceden hazırlamak ve vermek
6- Vasıtalar emniyetli temiz mevkileri tercih etmek
7- Şehirlerarası seyahatleri gece yapmamak
8- Otobüslerin sağ orta kısımlarını tercih etmek (7, 11, 15 gibi)
9- Koltuğu yatıracaksa arkadaki yolcuyu rahatsız etmemeye dikkat etmek
10- Yolculuk esnasında sebze, meyve vb. yememek

BÜYÜKLERLE BERABER YÜRÜME ADABI

1- Büyüğünü geçmeyip azıcık geriden takip etmek
2- Mümkünse sol taraftan gitmek
3- Etrafındakilerin dikkatini çekmemeye dikkat etmek
4- Zati eşyalarını taşımakta yardımcı olmak

MÜSAFİRLERE KARŞI ADAB

1- Misafiri tebessümle karşılamak ve münasip bir yer göstermek
2- İhtiyaçları ile alakadar olmak
3- Misafiri kendi arzusu ile baş başa bırakmak
4- İkramda ifrat ve tefrite düşmemek
5- Hürmette kusur etmemek
6- Misafire muhtaç olacağı yerleri ve şeyleri önceden hazırlayıp göstermek
7- Giderken dış kapıya kadar uğurlamak ve gideceği istikamet ve vasıtasında yardımcı olmak

MÜSAFİR OLARAK GİTTİĞİ EVE GİRİŞ ÇIKIŞ ADABI

1- Mümkün olduğu kadar habersiz gitmemek
2- Gitmek için uygun vakitleri tercih etmek
3- Kapıyı ya da zili çaldıktan sonra sırtı dönük halde beklemek
4- Mahremiyet ölçülerine azami dikkat etmek
5- Odadaki eşyaları incelememek, tenkitte bulunmamak
6- Ev sahibinin bilgisi dışında hareket etmemek
7- Evdeki eşyayı izin almadan kullanmamak
8- Zamanı gelince mutlaka ayrılmak, yük olmamaya çalışmak

GİYİM-KUŞAM ADABI

1- Elbiselerinin dar olmamasına dikkat etmek
2- Düşük kemer, bol paça pantolon ve yırtmaçlı ceket gibi münasip olmayan kıyafetlerden kaçınmak
3- Pantolonlarda kemer kullanmayı adet haline getirmek
4- Pantolonlarda mümkünse fermuar yerine düğmeyi tercih etmek
5- Elbise, gömlek ve kravat arasındaki ahengi temin etmek. Birbirine uygun renkler giyinmek
6- Sandalet tipi ayakkabıları giymemek
7- Elbiselerde üzeri şekilli, yazılı olanlardan kaçınmak
8- Aksesuara iltifat etmeyip sade ve ağırbaşlı giyinmek
9- Giyim eşyalarının naylon olmamasına dikkat etmek
10- Gömlek ve pantolonların ütülü, ayakkabıların boyalı olmasına dikkat etmek

YEMEK VE YEMEKHANE ADABI

1- Yemekten evvel ellerini yıkamak
2- Yemeğe tuz ile başlamak, besmele çekmek
3- Yemekleri mümkün olduğu kadar aynı saatlerde yemek
4- Yemek yerken etrafı rahatsız etmemeye dikkat etmek
5- Bir tabaktan yemek yendiğinde kendi önünden yemek
6- Tabak üzerine fazla eğilmemek ve yemeğe üflememek
7- Çok sıcak ve çok soğuk yememek
8- Yemek bırakmamak, tabağı ekmekle sünnetlemek, artan yemekleri değerlendirmek
9- Yenilmeyen kısımları servis tabağına koymak, masayı kirletmemek
10- Yemeklerde önce arkadaşlarına ikram etmek
11- İstediği şeyleri münasip bir şekilde istemek
12- Yemek esnasında fazla konuşmamak
13- Yemekten tam doymadan kalkmak
14- Yemekte kollarını masaya dayamamak
15- Muhakkak yemek duası yapmak
16- Ekmek kırıntılarına dikkat etmek, sağ işaret parmağı ile toplamak

UMUMİ TEMİZLİKTE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

1- Temizliğe tavandaki örümcek vb. yi silerek başlamak
2- Önce süpürüp sonra silmek
3- Çıkan pislikleri kendi mahallinden almak, dağıtmamak, halının
altına atmamak
4- Her mahal için hususi temizlik malzemesi bulundurmak
5- Tuvalet vb. yerleri temizlerken üstüne dikkat etmek, pislik bulaşmaması için kolları ve paçaları sıvamak, fevri hareketlerden kaçınmak
6- Temizlik için kullanılan malzemeleri işi bitince bir yere toplamak, etrafta bırakmamak

MUSAFAHA YAPMA ADABI

1- Musaffayı iki el ile yapmak
2- Mümkün oldukça ayakta yapmak
3- Mutlaka sünnet vechi üzere yani eller düz olarak birbirinin arasına gelecek şekilde yapmak

İMAMLIK VE MÜEZZİNLİK ADABI

1- Cübbeyi giyip, sarığı ucu belinin ortasına gelecek şekilde sarmak
2- İftitah tekbirini yüksek sesle ve kamet bittikten sonra almak, tekbir bitmeden elleri kulağından çekmemek
3- Namazı cemaatin haline uygun olarak kıldırmak
4- Tadili erkana azami derecede riayet etmek
5- Namazdan sonra sağ omuzu kıbleye gelecek şekilde cemaate dönmek
6- Namaz sonundaki Fatiha’yı herkesin duyacağı şekilde yüksek sesle söylemek
7- Kamete cemaat saf olduktan sonra başlamak, tekbirleri cezimli okumak
8- Sünnet ve farz arasında Fatiha ya da benzeri şeyleri okumamak
9- Tesbih dualarında ilavelerden kaçınmak ve acele etmemek
10- Tevhid okurken “yuhyî ve yümît” cümlesini unutmamak

MEKTUPLAŞMA ADABI

1- Mektuplara  cevap vermeye çalışmak
2- Uzun uzadıya ve lüzumsuz şeyler yazmamak
3- Selam ile başlayıp selam ile bitirmek
4- Adını ve adresini mektubun içine de yazmak
5- Okunaklı yazmak
6- Daktilo ya da bilgisayarla değil elle yazmak
7- Zarfın kalın olmasına, iyice yapıştırılmasına, adresin açık yazılmış olmasına dikkat etmek
8- Mektuba Besmele yazmamak

TAKKE VE TESBİH KULLANMA ADABI

1- Başkasına ait takke ve tespihi kullanmamak
2- Takkeyi kafasına uygun almak
3- Lacivert ya da siyah renkleri tercih etmek
4- Takkeyi önden saçları görünmeyecek şekilde takmak
5- İşi bitince takkeyi ters çevirip üçe katlayarak cebine koymak
6- Kullanılmayacak hale gelen takkeleri temiz bir yere gömmek
7- Tespihte taneleri uygun büyüklükte olanlarını tercih etmek
8- Namazda tespihleri parmakları ile saymayı tercih etmek
9- Tespihi parmakları arasında sallayarak çevirmemek

SOKAKTA YÜRÜME ADABI

1- Trafik kurallarına riayet etmek, varsa yaya kaldırımından yürümek, yoksa araçların geliş yönüne karşı yürümek
2- Sağa sola mümkün oldukça bakmamak
3- Yürürken bir şey yememek
4- Ciddiyet ve vakarla yürümek
5- Kadınların arkalarından yürümemek
6- İmkan nispetinde beraber yürüyen iki kişinin arasından geçmemek, beraber yürürken başkalarını da aralarından geçirmemek
7- Yol üzerinde rastladığı, engel olacak şeyleri kaldırmak

TELEFONLA GÖRÜŞME ADABI

1- Telefonu lüzumsuz şeyler için kullanmamak, konuşmayı uzatmamak
2- Aradığında önce kendini tanıtıp sonra aradığı kişiyi istemek
3- Telefonu açarken ” Burası …. Ben……  Buyurun efendim” şeklinde telefonu alan müesseseyi tanıtmak
4- Arayanları fazla bekletmeden istediği yere bağlamak. Bağlamadan  önce “Sizi biraz bekleteceğim” şeklinde nazikçe ifade etmek
5- Dahili numaralar cevap vermiyorsa, yeni numara çevirmeden önce  arayana dönüp “Numarası cevap vermiyor. Sizi biraz daha bekleteceğim”  vb. ifadelerle bilgilendirmek
6- Aranan kişi henüz gelmediyse, arayana “gelmedi” değil “dışarıda” ifadesini kullanmak
7- Telefonu gelen kişi uzaktaysa telefonu bekleme konumuna almak
8- Konuşurken ahizeyi sağ eline alıp, sıkıca tutmak
9- Mümkün oldukça ayakta konuşmak
10- Konuşma esnasında ses tonunu iyi ayarlamak
11- Yanlış numara aradığı takdirde özür dileyip hemen kapatmak

UMUMİ EŞYAYI KULLANMA ADABI

1- Umumi eşyaların emanet olduğunun bilincinde olmak
2- Her eşyayı mahallinde kullanmak, hor kullanmamak
3- Umumi eşyaları şahsına tahsis etmemek, başkalarının kullanmasına imkan vermek
4- Eşyayı aldığı şekilde ve aldığı yere bırakmak

TUVALETE GİRİŞ ÇIKIŞ ADABI

1- Girerken sol ayakla girmek, çıkarken sağ ayakla çıkmak
2- Girerken ve çıkarken okunacak duaları okumak
3- Büyük abdestini yaparken sol tarafına yaslanmak
4- Temizliğe dikkat etmek,
5- Temizliğini sol elini kullanarak yapmak
6- Ayakta kesinlikle tuvaletini yapmamak      

Etiketler: adab » Adab-ı Muaşeret » Görgü Kuralları » öğrenci » talebe » uygun davranışlar